یکی از مشکلاتی که همه ما در زمان بیماری، مخصوصا بیماریهای ویروسی چه بهصورت مقطعی و یا بهصورت مزمن آن را تجربه کردهایم، آبریزش بینی است. آبریزش بینی میتواند از علائم حساسیتهای فصلی، دچار شدن به سرماخوردگی، آنفولانزا و یا حتی کرونا باشد. آبریزش بینی گاهی اقات بسیار آزار دهنده میشود، تصور کنید در محل کار و یا تحصیل هستید و مدام از بینی شما آب خارج میشود و شما را دچار کلافگی میکند. هرچند که این روش یکی از روشهای خارج کردن ویروسهای تنفسی توسط سیستم ایمنی بدن است. اما این کلافگی باعث میشود افراد بسیاری در جستجوی روشی برای قطع آبریزش بینی باشند یا بخواهند بدانند بهترین داروی ضد آبریزش بینی چیست؟ در این مقاله سعی میکنیم برخی روشهای خانگی و قویترین قرص برای درمان آبریزش بینی را به شما معرفی کنیم.
برای درمان آبریزش بینی به چه تخصصی مراجعه کنیم؟
آبریزش بینی معمولاً خودبهخود و بعد از چند ساعت و یا یک الی سه روز متوقف میشود اما در صورت تداوم آن و بروز سایر علائم، پزشک عمومی میتواند به شما کمک کند. اگر مشخص شود که آبریزش بینی به دلیل یک بیماری جدیتری است، پزشک عمومی ممکن است شما را بهیک پزشک متخصص مانند متخصص گوش، حلق و بینی یا فوق تخصص آسم و آلرژی ارجاع دهد. در صورت ادامه دار بود علائم آبریزش بینی بیش از یک هفته بهتر است به پزشک جهت بررسی موضوع مراجعه کنید.
نحوه قطع آبریزش بینی
پزشک برای قطع آبریزشبینی معمولا با توجه به شرایط و وضعیتی که بیمار دارد، داروهای مختلفی را جهت قطع آبریزشبینی تجویز میکند. آنتیهیستامینها گروهی از رایجترین داروهایی هستند، که برای قطع آبریزش بینی توسط پزشک تجویز میشوند. درصورتیکه آبریزش همراه با عطسه باشد، پزشک عمومی سیتریزین تجویز میکند و اگر دلیل آبریزش سرماخوردگی باشد، سعی میکند با تجویز داروهای مؤثر در درمان سرماخوردگی علائم را برطرف کند. اسپری و شستشوی نمکی بینی برای درمان و قطع آبریزش بینی میتواند بسیار کمک کننده باشد. قرصهای ضد احتقان نیز میتوانند در قطع کردن آبریزش بینی و درمان احتقان بینی مؤثر باشند. دقت کنید که اسپری بینی را بیش از ۵ روز استفاده کنید.
انواع داروهای رفع آبریزش بینی
قرص و داروهای متفاوتی برای درمان آبریزش وجود دارند. اما مهم این است که بدانیم علت آبرزش بینی چیست؟ برخی از داروها برای درمان آبرزش ناشی از حساسیتها هستند که در صورت دچار شده به بیماریهای ویروسی میتواند کارایی مناسبی نداشته باشد.
اسپریهای بینی
همانطور که قبلا به آن اشاره کرده بودیم، اسپری بینی ممکن است به رفع آبریزش بینی کمک کند. بیشتر اوقات از اسپریهای بینی برای درمان علائم آلرژی یا سرماخوردگی مانند خارش، عطسه یا احتقان و گرفتگی بینی استفاده میشوند. این وسیله برای انتقال داروها به داخل بینی استفاده میشود.
انواع اسپریهای بینی
- اسپری بینی سالین (محلول آب و نمک)
- آنتی هیستامین
- ضد احتقان
- استروئیدی
شربت سرماخوردگی کودکان، مناسب برای رفع آبریزش بینی
شربت سرماخوردگی کودکان میتواند به رفع آبریزش بینی کمک کند. به خصوص در شرایطی که مصرف قرص برای کودکان دشوار است. این شربتها حاولی ترکیبات آنتی هیستامین، استامینوفن و ضدگرفتگی بینی هستند. آنتی هیستامین آبریزش بینی را درمان میکند.
آنتیهیستامینها برای درمان آبریزش بینی
آنتیهیستامینها برای درمان آبریزش بینی ناشی از آلرژی بسیار موثر هستند. قرص و داروهایی نظیر لوراتادین (Claritin)، ستیریزین (Zyrtec) و فکسوفنادین (Allegra) از جمله این داروها هستند که میتوانند علائم آلرژی از جمله آبریزش بینی را کاهش دهند.
دهیدراتورها (آنتی کولینرژیکها) برای آبریزش بینی
داروهایی مانند ایپراتروپیوم بروماید (Atrovent) اسپری بینی میتوانند برای کاهش تولید مخاط در موارد آلرژی یا سرماخوردگی مفید باشند.
داروهای ترکیبی
برخی از داروها ترکیبی از آنتیهیستامین و دهیدراتور هستند، مانند سودافد (Pseudoephedrine) که میتوانند برای درمان آبریزش بینی همراه با احتقان بینی مفید باشند. در حالت کلی داروهای دیفن هیدرامین، سیتریزین، لوراتادین به رفع آبریزش بینی کمک میکنند.
قرص آبریزش بینی سرماخوردگی
برای آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی، معمولاً استفاده از دهیدراتورها یا کاهندههای مخاط مانند پزودوافدرین و فنیلافرین توصیه میشود. این داروها با کاهش جریان خون به مخاط بینی، به کاهش تولید مخاط و تسکین آبریزش بینی کمک میکنند. با این حال، آنها میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند و بنابراین، افرادی که مشکل فشار خون دارند باید قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند. همچنین، آنتیهیستامینها مانند دیفن هیدرامین، لوراتادین و ستیریزین میتوانند در کاهش علائم آلرژیک ناشی از سرماخوردگی مفید باشند، اما باید توجه داشت که برخی از آنها ممکن است خوابآلودگی ایجاد کنند. مصرف این داروها باید با دقت و بر اساس دستورالعملهای مصرف و توصیههای پزشکی صورت گیرد تا از اثرات جانبی احتمالی جلوگیری شود.
داروی ضد عطسه و آبریزش بینی
برای مقابله با عطسه و آبریزش بینی، داروهای آنتیهیستامین نقش کلیدی دارند. این داروها با مسدود کردن اثرات هیستامین، یک ماده شیمیایی که در واکنشهای آلرژیک در بدن آزاد میشود، به کاهش علائم نظیر عطسه، خارش گلو، خارش چشمها و آبریزش بینی کمک میکنند. بیشتر بخوانید:شربت دیفن هیدرامین، موارد مصرف و بهترین نحوه مصرف آنتیهیستامینهای رایج شامل لوراتادین (کلاریتین)، ستیریزین (زیرتک) و فکسوفنادین (آلگرا) هستند که همگی بدون نیاز به نسخه قابل دسترسیاند و معمولاً کمتر باعث خوابآلودگی میشوند. این داروها را میتوان به صورت قرص، شربت یا اسپری بینی مصرف کرد. انتخاب بهترین دارو بستگی به علائم خاص فرد و واکنش او به دارو دارد، بنابراین ممکن است لازم باشد چند نوع دارو را برای یافتن بهترین قرص آبریزش بینی آزمایش کنید. استفاده از این داروها باید با دقت و بر اساس دستورالعملهای مصرف و توصیههای پزشکی صورت گیرد.
درمانهای خانگی ساده برای درمان آبریزش
قطرههای شستشوی بینی یکی از راههای مؤثر و آسان برای درمان آبریزش بینی است که از طریق آن میتوان مخاط بینی را از آلودگی و محرکها پاکسازی کرد. سایر درمانهای خانگی عبارتاند از:
- استفاده از عصارههای گیاهی
- نوشیدن چای داغ
- بخور صورت
- دوش آب گرم
- عدم مصرف غذاهای پر ادویه
به مقدار زیاد مایعات بنوشید
اگر گرفتگی بینی دارید، با نوشیدن آب فراوان و آب مرغ شفاف، خود را هیدراته نگه دارید تا مخاط شما رقیقتر و مایعتر شود. این باعث میشود که سریعتر از بینی و سینوسهای شما تخلیه شود.
از کمپرس گرم استفاده کنید
قرار دادن کمپرس گرم چند بار در روز روی بینی و پیشانی میتواند به تسکین علائم تنفسی فوقانی مانند احتقان بینی کمک کند. اگر کمپرس ندارید، سعی کنید یک حوله را با آب گرم مرطوب کنید و چند بار در روز آن را به صورت خود بمالید. این کار به شل شدن مخاط برای کمک به رفع گرفتگی بینی کمک خواهد کرد.
چگونه از شر آبریزش بینی خلاص شویم؟
آبریزش بینی بر اثر سرماخوردگی
زمانی که ویروسی مانند ویروس معمول سرماخوردگی وارد بینیتان میشود، به مولکولهای درون سلولها متصل شده و باعث آزاد شدن مواد شیمیایی به نام سیتوکینها میشود که التهاب در بینی را به وجود میآورند. بدن انسان از فرایند التهاب برای مبارزه با ویروس بهره میگیرد، اما یکی از اثرات التهاب شامل آبریزش بینی است. همراه با سرماخوردگی، مخاط معمولاً روان و شفاف میشود. علائم دیگر سرماخوردگی عبارتند از عطسه، سرفه، گلودرد، آبریزش چشم و دردهای خفیف بدن.
درمان آبریزش بینی بر اثر سرماخوردگی
متأسفانه هیچ درمانی برای ویروس سرماخوردگی وجود ندارد، بنابراین استراحت، هیدراتاسیون و داروهای ضدسرماخوردگی همراه داروهای آنتی هیستامین، داروهایی که برای متوقف کردن یک ماده شیمیایی به نام هیستامین که میتواند باعث آبریزش بینی شود، میتوانند کمککننده باشند.
عفونت سینوسی
اگر تب دارید، از فرط خستگی نمیتوانید از خواب بیدار شوید، سرفه، احتقان، یا ترشحات غلیظ، زرد یا سبز بینی دارید، ممکن است در واقع به یک عفونت سینوسی دچار باشید که ناشی از تحریک، عفونت و ترشح توسط باکتری است.
درمان آبریزش بینی بر اثر عفونت ویروسی
برای تهیه یک مخلوط شستوشو حفرههای بینی، نصف قاشق چایخوری نمک غیریددار و نصف قاشق چایخوری جوششیرین را به یک فنجان آب مقطر یا آب استریل اضافه کنید. این غلظت با غلظت نمک در بدن سازگار است. همچنین میتوانید از سرمهای نمکی شستوشو که در داروخانهها موجود است، استفاده کنید.
آبریزش بینی بر اثر آلرژی
با قرار گرفتن در معرض محرکها، میتوانید دچار آبریزش بینی شوید. به طور معمول، قرار گرفتن در معرض آلرژی حاد باعث خارش بینی، تورم داخل بینی، عطسههای زیاد و تولید مخاطی روان و روشن میشود. آلرژی باعث میشود هیستامین شیمیایی آزاد شود، که به طور مستقیم موجب بروز این علائم خواهد شد.
درمان آبریزش بینی بر اثر آلرژی
داروهای آنتیهیستامین مانند Zyrtec یا Claritin مفید هستند، زیرا آنها در وهله اول برای متوقف کردن پاسخ هیستامین تلاش میکنند. اسپریهای استروئیدی بینی (مانند فلوناز یا نازاکورت) همچنین میتوانند باعث کاهش التهاب در حفره بینی و در نتیجه کاهش تولید مایع بینی شوند. اگر آلرژی شما ناشی از گرده است، سعی کنید از قرار گرفتن در معرض آنها اجتناب کنید. اما محرکهای داخلی را نادیده نگیرید: فرشها میتوانند با گرد و غبار و کپکها پر شوند و استفاده از پوششهای ضد گرد و غبار در رختخواب میتواند نشانهها را از بین ببرد. همچنین دور نگه داشتن حیوان خانگی از اتاقخواب نیز میتواند قرار گرفتن در معرض آلرژن ها را محدود کند. اگر پس از یک هفته همچنان دچار آبریزش بینی هستید و مخاط بینی غلیظ و سبز یا زرد رنگ شد، بهتر است با پزشک آسم و آلرژی مشورت داشته باشید.
غذاهای پرادویه و آبریزش بینی
بعضی اوقات، بینی شما به علت تحریکات عصبی روان میشود. انواع خاصی از اعصاب در حفرههای سینوس و بینی میتوانند باعث ترشح بیشتر مخاط شوند و برخی از این عصبها را میتوان با غذاهای تند، فعال کرد؛ به ویژه کپسایسین، ماده شیمیایی که در فلفل تند وجود دارد، میتواند موجب آبریزش زیاد بینی شود. این راه احتمالاً یک پاسخ برای سعی در برداشتن تحریک کنندهها از بدن است.
درمان آبریزش بینی بر اثر غذاهای تند و پرادویه
اسپری خاصی برای کاهش تحریک عصبها و در نتیجه کاهش تولید موکوس، که ناشی از مصرف مواد تند و بوی قوی است، وجود دارد. اما اگر واقعاً غذاهای تند، شما و بینیتان را اذیت میکند، بهتر است از خوردن آنها دست بردارید.
آبریزش بینی در سرما
قرار گرفتن در هوای سرد و یا ورزش در روزهای سرما به طور موقت باعث افزایش مخاط در بینی و ریهها میشود زیرا التهاب و جریان خون به سمت این مناطق افزایش مییابد. هوای سرد و خشک به ویژه سینوسها و ریهها را، که ترجیح میدهند گرم و مرطوب بمانند، تحریک میکنند.
درمان آبرزیش بینی در سرما
اگر میخواهید در مجاورت هوای سرد قرار بگیرید، قبل از تنفس هوای سرد، بینیتان را با شالگردن بپوشانید و گرم نگهدارید. بخور آب داغ و دوش آب گرم میتواند به باز کردن بینی کمک کند.
سخن پایانی
در این مقاله سعی شد به عوامل ایحاد کننده آبریزش بینی اشاره شود و نحوه رفع آن نیز توضیح داده شد. برای آبریزش بینی نمیتوان یک داروی مشخص را مصرف کرد زیرا که همانطور که در این مقاله به آن اشاره شد، هر آبریزش از بینی میتواند علت خاص خود را داشته باشد. توجه داشته باشید که آبریزش بینی یک عملکرد طبیعی سیستم تدافعی بدن است که توصیه میشود که برای قطع آن اجازه دهید خود بدن آن را انجام دهد. اگر در صورتیکه که آبریزش شما بیش از 3 الی 4 روز به طول انجامید حتما با پزشک تلفنی مشورت کنید و یا به متخصص گوش، حلق و بینی و یا فوق تخصص آلرژی جهت بررسی و درمان مراجعه کنید.